Drieriemsgalei

'n Drieriemsgalei of trireem (afgelei van Latyn: triremis,^[1] "met roeispane op drie vlakke;" τριήρης triērēs,^[2] letterlik "drie-roeier") was 'n antieke seevaartuig en 'n soort galei wat deur die antieke maritieme beskawings van die Middellandse See gebruik is, veral die Fenisiërs, antieke Grieke en Romeine.^[3][4]

Die drieriemsgalei het sy naam te danke aan die drie rye roeispane, wat met 'n manskap per spaan beman is. Die vroeë weergawe van die galei het uit die pentekontor of vyftigroeier ontstaan, 'n antieke oorlogskip wat weerskante met 'n enkelry van 25 spane (d.w.s. 'n dubbelbankboot) toegerus was, asook uit die birem (διήρης, diērēs), 'n oorlogskip met twee banke roeiers, waarskynlik van Feniciese oorsprong.^[5] Die benaming dieres word nie voor die Romeinse era aangetref nie, en dit moet aanvaar word dat die term pentekontor ook die tweevlak-weergawe ingesluit het.^[6] As skip was dit vinnig en beweeglik, en dit was die toonaangewende oorlogskip van die Mediterreense seë tydens die 7de tot 4de eeue v.C., waarna die groter quadrireme en quinquereme dit grootliks oorskadu het. Drieriemsgaleie het 'n belangrike rol gespeel in die Persiese oorloë, die opbou van die Atheense maritieme ryk, en die ondergang daarvan in die Peloponnesiese oorlog.

Die benaming trireem word soms ook gebruik om te verwys na middeleeuse en vroeë moderne galeie met roeiers aan weerskante in tripelgelid, soos tewens by antieke trireme.^[7]

1. ↑ van tri- "drie" + remus "roeispaan"
2. ↑ van τρι- (tri-) "drie" + ἐρέτης "roeier"
3. ↑ Coates, John F. (2000). The Athenian Trireme. New York: Cambridge University Press. pp. 127–230.
4. ↑ Welsh, Frank (1988). Building the Trireme. London: Constable and Company Limited.
5. ↑ Casson (1995), pp. 57–58
6. ↑ Morrison and Williams 1968:155
7. ↑ Kyk indeks in Morrison (2004) vir voorbeelde.